Өр үмітті жастар отауы

«Өр үмітті жастар отауы» санаты - белсенді шығармашылықпен айналысып жүрген жастардың ғаламтор жүйесіндегі кездесуі. Бұл санатқа жастардың иентеллектуалды «БОТА» орталығы «Қазына» әдеби салонының 5 жас ақыны енгізіліп отыр.

Аян Мейраш Азаматұлы, 1993 жылы 2 қыркүйекте Қарағанды облысы, Қарқаралы ауданында дүниеге келген. Қарағанды «Болашақ» унверситетінің 3-курс студенті. Жастардың интеллектуалды «БОТА» орталығының және «Жыр - жауһар» ақындар клубының мүшесі. «Болашақ» поэзия клубының жетекшісі.

Перизат

Қажет емес кей кездері тіл қатып,
Жеткілікті үнсіз жымың күлгенің.
Сен қасымда жүрсең ол да бір бақыт,
Сен қасымда жүрсең өмір сүргенім.

Жылу алып пәктігіңнен сендегі,
Көздеріңе сүңгіп кетем тұңғиық.
Ессіз қылық кешірімсіз мендегі,
Жүрегіңе қалай ғана жүр сыйып.

Перизатым ертегіден келгенсің,
Қиялымда жасап алғам мен сені.
Сүйкімдісің, қылықтысың, еркемсің,
Енді ешқашан кетпестей боп келші енді.

Мәңгі өлмейтін жауқазын гүл өсірем,
Сенің әр-бір адым басқан ізіңе,
Қауызына есіміңді көшірем,
Солай шаттық ұялатам жүзіңе.

Сені көріп қызғанады хор қызы,
Олда мұндай мәртебені көрмеген.
Ағадірдің бойында өскен қырмызы,
Қарқараның жүрегі боп тербетем.

Жауап

(Азат Мақсұтбекұлына)

«Рухани әке болып жүрген Азат ағамыз,

сабақ үстінде қазіргі ақындар әлсіз,

қоғамдық мәселелерді айту білмейді,

жеке бас сезімнен аспай жүр деп мін таққан болатын.

Салиқалы пікірге сөзбен емес,

өлеңмен жауап бергенді жөн көрдім».

Кейіпі өзгерген келімсектердің,

Достарың қара, жауың ақ.

Темір іздеген терімсектерің,

Мақтамен жатыр бауыздап.

Қолымнан нендей келеді шара,

Бауырым басқа әлемде.

Арқама бата береді жара,

Кім болып жеттік мәреге?!

Түлкінің мана түрінен аумай,

«Мен»-імді кеттім ғаріп қып.

Бабаларымда тыншымай аунай,

Шаршаған шығар жарықтық.

Көзіңнен елге от шығар дедім,

Көз жасқа толды етегі.

Көрегендігім жоқ шығар менің,

Осы көргенім жетеді.

Тарих дейтұғын бір пешенеде,

Ғасырлар құнын сұрап тұр.

Топырақ рухын бүркесе неге,

Қысылып қаным жылап тұр.

(көзімнің жасы құлап құр)

Бұл елге барма жұқпаған азап,

Сынбаған тұғыр сына ма?

Мағжанның тілін ұқпаған қазақ,

Менің тілімді ұға ма...

Көрмеген ешкім рухымды құртып,

Түбінде бағым шабады.

Мың жылда үнсіз жататын мылтық,

Бір күнде ата салады.

Солай Ағай...

Қанаты қара періште

Қап-қара мына күнделік,

Өзіңе ғана жарасым.

Еріндеріммен бұзайын,

Ерініңдегі құлыпты.

Жанарыңдағы қарашық,

Жанарымдағы мөлдірде.

Сезіммен жатыр таласып,

Жеңіліп жатыр көрдің бе?!

Киесін тапқан шумақтан,

Қараша түні ерек тым.

Әлеміңді ессіз шулатқам,

Мен саған әлі керекпін.

Қара түс сенің сыңарың,

Көңілің ғана аппақ деп.

Қара түн менің сыңарым,

Қара өлеңдерімді жаттап кет.

Ақ уыз менің періштем,

Қанатың ғана қара ғой.

Әлемдерімнен бол үстем

Жүректі билеп ала ғой.

Өртеніп кетем мен іште,

Аңдатпай кел де сүйіп кет.

Қанаты қара періште,

Ақ періштелерден биіктеп.

Ақ өлең

Ақ парақ жатыр жыр парақ,
Күткендей менен оңды өлең.
Жансыз қаламнан үн тарап,
Жарылған сырға жол берем.
Өкпесіз көңіл ақ көңіл,
Өкпем жоқ бүгін ешкімге.
Жалғасын тапты сәтті өмір,
Ұмыттым бәрін кештім де.
Жүректе тулап ақ сезім,
Аруды сүйгем, сүйем де,
Не деген өмір тәтті едің,
Тәттілігіңе күйем бе.
Қанатын қағып ақ арман,
Қуып жет деп үндей ме,
Бөгеттер қайда жоғалған,
Себепші сол ғой үрейге.
Қауызын аппақ раушанның,
Ақ мамық етіп тағам да,
Ақ арман менен қаушамын,
Адаспай жолын табамда.
Аппақ жол кетті шүкірлік,
Жолымды тәңір ашқан ба.
Қауызын жарды бір үміт,
Аязы қатты ақпанда…

***

Кіршіксіз өлеңге керіліп қунаған шығармын,

Тыныс тарылған түндерде тулаған шығармын?

Жаңғырықа еліп тауларда шулаған шығармын,

Құрсақтан әлі жыр болып тумаған шығармын?

Тірлік дегенді түйреуге беттеген шығармын,

Тіршілік деген күйбеңге жетпеген шығармын?

Сырттағы дүниеден жатырқап, алыстап жүріп,

Іштегі дүниеден қашықтап кетпеген шығармын?

Жалғанды жарым ырыс деп жайланған шығармын,

Жалғанды жаным дұрыс деп байланған шығармын?

Бүлінген бұрыш табам деп бос әуременен,

Домалақ ойда жүз рет айналған шығармын?

Ұға алмай сырын санамның күрсінген шығармын,

Ұғынып мүмкін баяғыда түсінген шығармын?

Адамның бәрін кісі деп тырнақшаға ап,

Адамдығын ұмытқан кісі мен шығармын?

Кім білді мұның шындығын, бұлыңғыр бәрі,

Құбылған күндер өмірдің құнын ұрлады.

Қыратта әлі мойнына құрық түспеген,

Ақиқат дейтін далада құлын жүр әлі.

***

Абай Амангелдіұлы

1994 жылы желтоқсанның 16 жұлдызында Қарағанды облысы, Сәтбаев қаласында дүниеге келген. Қазір Қарағанды қаласы «БОЛАШАҚ» университеті филология факультетінің студенті. Республикалық «Дарынды балалар – Қазақстанның болашағы» атты энциклопедияға есімі еніп, «Дарынды оқушы» медалінің иегері атанды(2010жыл). Облыстық мүшәйралардың жеңімпазы. Жастардың интеллектуалды «БОТА»(білімді,ойлы,тапқыр,ақылды) орталығының және «Жыр - жауһар» ақындар клубының мүшесі.

Қарағанды тарихына

КЕНШІ

Қарағандыда ең алғаш көмірді тапқан

суыр екенін ғалымдар дәлелдеп отыр. Қазылған суыр інінің жанынан

қара көмірдің бір бөлшегі табылып, содан бастап көмір өндіру қолға

алынған.

Газеттен

Бір қазақтың бақыт орнап басына,

Мақтанышын айтып отыр асыра.

Кен қаздым деп, жер қаздым деп мына елді,

Жиып апты ас берердей қасына.

Оқыс жағдай орнаған соң дәл бүгін,

Естімейді енді мүлде ол жарлы үнін.

Қара көмір қара алтына енді оның,

Маңдайына жазылған соң жарлының.

Бір мезетте қыза кетті жұмыс та.

Кімдер кенші?

Кімдер емші?

Кім ұста?

Бұл қазақтың бақыты емей немене,

Күллі қазақ кенелген соң ырысқа.

Шам басты енді, шаң басылған шаһарды,

Жанбақ па енді лапылдаған от әлгі?!

Қара көмір сары алтынның қоры боп,

Қарағанды Қазыналы атанды.

Әр нәрседе болады екен себептер.

О, Жаратқан, осыны ұғар медет бер.

Бір-ақ сәтте басымызға бақ қонды,

Кен табуға суыр болып себепкер.

Осы хабар кезді талай жер-көкті.

Аң-таң болды.

Қазақ біткен сенбепті.

Емші суыр, кенші суыр қазаққа,

Үйретіпті деседі жұрт еңбекті.

***

Балтанова Ақниет Ибаділдақызы 1995 жылдың қазан айының 14 жұлдызында Қызылорда облысы, Шиелі ауданында дүниеге келген. Алматы қаласы Абай атындағы Республикалық мандандырылған дарынды балаларға арналған қазақ тілі мен әдебиетін тереңдете оқытатын орта мектеп-интернатының түлегі. Қазақ радиосының 90 жылдығына орай ұйымдастырылған Алматы қалалық «Жас диктор» байқауының І орын жүлдегері(2012), қазақ тілі пәні бойынша Республикалық ғылыми жобалар конкурсының ІІ орын жүлдегері(2012), Ресбубликалық «ІХ Ілияс Жансүгіров оқуларының» І орын жүлдегері(2012), Сара Назарбаеваның ұйымдастырымен өткен Алматы қалалық «Жан мейірімділігі» атты ақындар мүшайрасының мақтау громатасымен марапатталған, Республикалық сырттай шығарма жазу мектебін үздік бітіргені үшін 2009 жылы «Дарын» грамотасымен марапатталды, Республикалық «Ұлан» газеті мен «Ақжелкен» журналының жас тілшісі(2008), Республикалық «Арда» жас ақындар газетінің қоғамдық тілшісі. Қазіргі таңда Қарағанды Мемлекеттік Университетінің журналистика бөлімінің 2 курс студенті.

Ұлылардың мен болам мұрагері! Ілияс Жансүгіровке

О, өлеңнің дүлдүлі, Құлагері, Танисыз ба арттағы мына мені? Өнер қонған, жанына өлең қонған Ұлылардың мен болам мұрагері.

Асқақ үміт, асқақ ой, тұнық арман, Шақырады биікте күліп алдан. Сол биікке ұмтылып жүріп келем Сіз секілді қуат ап ұлалардан.

Мәңгі өлмейтін не деген ғұмыр едің? Әр сөзіңе тамсанып үңілемін. Сен болғанда өлеңнің Құлагері Мен соңыңнан ерген бір құлын едім.

Жырыңменен жанимын намысымды, Үлгі етемін жаныма әр ісіңді. Берші маған, ағатай, қишы маған, Құлагердей айбынды шабысыңды.

Бойлайыншы тереңің, тұнығыңа, Бөленейін нұрыңа, жылуыңа. Жыр жолында армансыз көсілейін Демеу болшы, ағатай, құлыныңа.

О, өлеңнің дүлдүлі, Құлагері, Қолдап жүрші әрдайым мына мені!

* * *

Жек көрем!

Тағы отырмын терезеге телміріп, Сөздеріңіз санама кеп орнықты. Дәлелдепсіз жомарттықты кең қылып Сіздік әлем сезінбейді кемдікті.

Молшылыққа ет-жүрегің үйренген, Достарыңыз көндіріп ед(і) жан-жақтан. Күнделікті талас-тартыс күйбеңмен Байқамаппын құрғандығын тор қақпан.

Гүл сыйлапсыз алдыменен күліп кеп, Ақын қызды қалап алмақ барлық ой. Кешірерсіз, гүлмен бірге құрып кет Жан жүрегім жараланып қалды ғой.

Қос билетті ұсынбаңыз киноға, Ағам ғой деп мен несіне алданғам. Әуестігім тіпті жоқ ед(і) виноға Көрінбеңіз алдағы атар таңдардан.

Қайтейін мен сіз сыйлаған алтынды, Бар қалауым, бар бақытым жалғыз жан. Тоқтатыңыз! Қар көшкіндей қарқынды Жоламаңыз, аулақ мендік тағдырдан.

Өзіңіздей өркөкірек жандар ғой Көлгірсумен көр билікте қалықтар. Мүләйімсіген сезіміңіз жалған ғой Көзге түспей, сол қалада қалып қал!

P.S. Жек көрем!

* * *

Пендемін!

Ақ қардың күзімді ұрлап ап, Табанда тапталып жатқаны. Секілді жүректік торда дақ Орнаған сезімнің қатпары.

Сезімім сан-саққа тараған, Бірақ ол ақ қардай пәк емес. Шуағын шашса да бар адам Бітпейтін қиялым бал елес.

Пенделік күнәмнің барлығын, Кешірім сұраумен шертермін. Ал бірақ ақындық күнәмді Ақындық күнәмді қайтемін?

Аппақтың белгісі болсын деп, «Ақниет» аталған есімім. Атымды ақтаудан адассам Я, Аллам, өзің бер кесімін.

Бес күндік жалғанның жарасы, Бес минут болмай-ақ өшеді. Бес уақыт намаздың арасын Жалғамай, сорым да бес елі.

Білгенмен парыздың міндетін, Нәпсіні тиюға жоқ шама. Күнәһәр кеудемде жүр дертім Пенделік күйім де тоқтамай.

Жалғанды жалғаған жол мына, Әзірше көрінер тұнықтай. Аллаһты ойлаудың орнына Өзгені ойлайтын тынықпай.

Сезімге сан түрлы сыр шертіп, Иманым әлсіздік танытад(ы). Құлшылық жасамай жүрсем тік Жұмаққа ауылым алыс-ақ. Тәнім мен жаным да тек қана Қара жер қойнында табысад(ы).

P.S. Сылтауым біреу ғана...Пендемін! * * *

Сырбаз-ай!

Сен жоқсың, кеземін тағы түн, Жүректе есімің бары шын. Қайтейін, қиналған сәттерде «Өлең жаз!» дейтіндей шабытым.

Қараңғы түндерім түнекте, Шертеді сол түнге сыр,өкпе. Есімнен адасқам жоқ әлі Сезімім қалса да жүректе.

Көргем жоқ тік қарап көзіңе, Себебі алмайсың сезіне. Жанарым алдауды білмейді Сондықтан қарамайм өзіңе.

Қарасам мөлт етер мөлдір шық, Қалармын содан соң жер құшып. Бейнеңді алғашқы көргенде Биікте, биікте тұрды ұшып.

Одан соң биіктеп тағы да, Тағы да орады бағына. Шыңға өрлеп кеткен соң, маған тек Шүкірлік ету ед(і) барыңа.

Түн әлем кезегін өшірді, Ал күндіз басқа өмір секілді. Түндерде өлеңмен жұптасқан Ақын қыз, күн шықса жесір-ді.

Жауапсыз сезім бе бұл қалай? Таң атып күлімдеп тұрды арай. Сол таңмен жымиып келемін Кешегі түнімді бұлдамай.

Бостандық тілеген сезімді, Түнекке қамадым тыңдамай. Себебі сол сезім болмаса Болмайды мендегі жырда май.

Өйткені, ол сен ед(і) сырбаз-ай!

* * *

Тағы да ояттың...

Бозарып таң атып келеді, Санамда сенделген сен едің. Қалайша сезбейсің Құдай-ау Жырыма өзіңсің керегі.

Тағы да құр арбау өзді-өзім, Көбейіп кетіпті сөз бүгін. Өзгелер сезіп жүр, ал сенің Ойыңда не бар деп кезді күн.

Сыйластық шығар-ау өлшемі, Сан сұрақ тербейді теңселіп. Ақылға тұсау сап, ұнаттым Өзіндік тұлғаңды еңселі.

Бас изеп өтесің алдымнан, Не деген жан едің зар қылған. Одан соң оқуға дәрмен жоқ Жұбату іздеймін жан жырдан.

Ғаламтор желісін ашамын, Сан хаттар келіпті қанша мың. Өзгені қайтейін, өзіңді Жазар деп күтуден шаршадым.

Шаршадым сыйластық, ізеттен, Шаршадым көздерден күзеткен. Селт етіп оянған түн үшін Өзіңе арналад(ы) күз өкпем.

Қашырдың неліктен ұйқымды, Қанымда ұйыған жыр сынды. Ұнатар бір күні деуменен Деуменен кеудемде күй тынды. Сабаққа келемін сыланып, Жөнге сап,түзетіп сыртымды. P.S. Айтшы, қай жерім ұнамайды?!

* * *

Жігіттерден көңіл қалып барады

Мөлдірейді қыз байғұстың жанары, Тапталмасын аяулының ақ ары. Қыз баламен қуыршақтай ойнаған, Жігіттерден көңіл қалып барады.

Сырты сұлу, іші нақақ қаралы, Бір бойжеткен тастап барад(ы) қаланы. Білім іздеп келген қызды қорлаған, Жігіттерден көңіл қалып барады.

Ару, сұлу һәм қаһарман дананы, Аямаған әз болашақ ананы. Әпкесі мен қарындасты ұмытқан, Жігіттерден көңіл қалып барады.

Баршаң(а) емес, есерсоққа мін тағам, Сол бір қызға қара күшін жұмсаған. Нәпсі тиып, ақылменен күн кешсе, Қайғы жұтып, қиналмас ед мұнша жан.

Енді қайттік құр кеудені құрсаған, Дос болған-ау сол сәттерде жын саған. Қыз ана ғой, есіңе ал бір сәтке, Өмір сыйлап, ақ сүт берген кім саған?!

* * *

Аналар, ардақтылар, аяулылар!

Анашым сіз бақытты болса деймін, Бұлаңдап сіз болғасын еркелеймін. Сізге деген сезімім мөлдір тіптен, Тілеуімді Құдайым берсе деймін.

Ана деп атты алдымнан үміт таңы, Жүрегің, жүрегімді жылытқалы. Алақаның үстінде тұр ғой бәрі, Қызыңның қылықтары, қызықтары.

Анашым, алтын анам, жаным анам, Сіз аңсаған биіктің бәрін алам. Аналар, аяулылар, ардақтылар, Жер бетінде болыңдар бәрің аман.

* * *

Өз музамды құлаттым?!

Бір жыл уақыт шертпегелі сезімді, Өр мінезің алыстатты өзіңді. Өрт кеудемнен өшіргенмен отыңды, Махаббатқа іңкәр сезім кесілді.

Бармақтайын бағымнан ба бақытым? Бос жебердім жалған дүние уақытын. Етегінен ұстап едім бір жанның Екен бе деп еліктірген жақұтым?

Бір жағынан сені ұмыту амалы ед(і), Жүрексінген сезімімнің жалауы ед(і). «Ару» деген асқақ атты кірлетпей Тәкәппар боп менменсінген танау ед(і).

Сол үшін де өз музамды құлаттым, Жібін кестім махаббаттай тұрақтың. Тал бойымды шымырлатқан сезімім Қазіргі сәт өз жанымнан жырақ тым.

Бір өзіңді шын ұлыға теңгергем, Енді ешкімді сүймейтіндей өр кеудем. Сезім атты шырғалаңнан шығып ап, Сыйластықты жалау етем тербелген.

P.S. Сен кеткенсің лапылдаған өрт естен, Себебі мен махаббатты шорт кескем!

* * *

Анашым кешірші, бойжеттім тым ерте, Жырдағы сырыммен өзіңсіз күнелтем. Жат жұрттық екенім тағы да білінді Жабырқау сәттерім, төмендеп жүр еңсем.

Анашым кешірші, өзгеде жүрегім, Неліктен ұямнан асығыс түледім? Неліктен орынсыз ғашық боп үлгергем Анашым айтсаңшы, тапсаңшы бір емін?

Тағдырдың заңы ғой,солай ма анашым? Түбі сол өзгенің жанында қаласың. Менде де қателік кеткенді дәл сендей Таңдауым, қалауым сол ғана шамасы...

Қалайша бұл дертке байқамай ұрындым? Сезімді билеген деймісің ұрың кім? Ол менің жанашыр, ары асыл ардағым Алыста тек соның отынан жылындым.

Тек оның арқасы жалғыздық көрмедім, Жанымның аршасы, өмірлік өрнегім. Ақылды тоқтатып қойғанмын, кешірші Рұқсат бер анашым, сезімнен терледім.

Мәңгіге жанымнан сол бір жан табылсын, Ұлым деп қабылда, уайымнан арылсын. Бәлкім бұл жастығым,сезімім ақылсыз Алайда қайтейін ол менің барым шын. Түсінші...

* * *

Біз қайтадан бастаған ек барлығын, Сені маған жолықтырды тағдырым. Көктем шығып, күн күледі біздерге Құп алғандай Жаратқанның жарлығын.

Мейлі ол сөзін sms-пен жолдасын, Үшіншінің айқын еді оңбасы. Біз екеуміз бақытты боп жүргенде Өзге арудың ағып жатты көз жасы.

Мені өзгенің ұнатқаны болған іс Жасырып қап, іздемеймін қорғаныс. Біз екеуміз бақытты боп жүргенде Бір серіні өртеп жатты қызғаныш.

Қала білгем қашықтықта ар сақтап, Керегі жоқ өткен күнге жалтақтап. Көздің жасы жібермейді деп жатад(ы) Кетпейміз бе бөтен жандай алшақтап.

Қалғандар бар екеумізге бақ тілеп, Көз жас пенен сынға түсті ақ тілек. Махаббат пен сезімімнің бағасын Дәптердегі саған жазған хат білед(і).

Артық жандар көптігінен тұншығып, Жоғалпауға бірімізді құлшынып Біз бақытты болайықшы мәңгіге Өзгелерге қырсығып!

***

Сәдуақасова Айзада Төлеутайқызы 1993 жылдың 15 маусымында Қарағанды облысы Жаңаарқа өңірінде өмірге келген. Қарағанды гуманитарлық колледжінің түлегі. Өлеңдері республикалық «Қасым» журналында және Тұрсын Жұшевтің «Қырандар ғана ұшатын биік бар» атты жыр жинағында жарық көрген. Дәстүрлі Қ. Аманжолов, І. Жансүгіров атындағы жыр мүшайраларының жүлдегері. Жастардың интеллектуалды «БОТА» орталығының мүшесі.

Мен сені ұнатқанмын, бірақ та мұң...

Тағы да аулама кеп тұрақтадың.

Жырға баға берем деп, жалпылама,

Жүректен жырақтадың!

Ақындарды тұрақсыз деп санаған,

Және маған сондай оймен қараған.

Мен де оны сүйе алмаймын ендігі,

Сүйсе де оны бар адам...

Өлеңіме қысқа етек кигізген,

Көңіліме кесірлі сөз тигізген.

Алаулаған асыл адам кешегі,

Артығы жоқ кигізден!

Қаламыма қала шамын теңеген,

«Жерге өкпе айтатұғын кемеден».

Төрелікті көрсетпексің, тексізім

Төмен едің не деген?!

Ақ пен қара, айыра алмай тазаны,

Бағдарыңнан адамдығын азады,

Үндемеген қашаннан-ақ кіршіксіз,

Жазатындар жазалы...

Тартпас болса танымыңды тақымды ар,

Пенде де жоқ пейіліңе жақындар.

Қылмысымыз-батылдарың бармаған,

Дүниелерді жазып жатыр ақындар!

***

Сыр ашар достың қалмайтынына,

Сүйікті жанның болмайтынына.

Тек жағымпаздар қолдайтынына,

Жастықты жасым торлайтынына...

Сенгім келмеген!

Айтар сөзімнен іркілеріме,

Арзанқолдардың күлкілеріне.

Жақсы өлең жылда бір түлеріне,

Заманның залым түлкілеріне...

Көнгім келмеген!

Сырларды сырмақ сөккізгенімше,

Шыңдарға қолды жеткізгенімше,

Бақытты ғұмыр өткізгенімше,

Жігіттің жасын төккізгенімше...

Өлгім келмеген!

Достардан көзді аша алмайтыныма,

Бастағы бақтан қаша алмайтыныма.

Ас берген жаннан тас алмайтыныма,

Ақ пейілдерден аса алмайтыныма...

Сенгім келеді!

Ойлардың озық жинастығына,

Үлкенді-кіші сыйластығына...

Сағыныш сезім тимастығына,

Сүйікті жанның қимастығына.

Көнгім келеді!

Сенімнің сағы сынған кезінде,

Сын сағаттағы салғырт төзімде.

Сатқындық қылсаң маған өзің де,

Суықтық қана қалып сезімде...

Өлгім келеді!

Тежегіш

Жастарыңмен көңіл жүгін босап та ал,

Күн де шығар таң атқанда таласа.

Ойға келген дүниеңді жасап қал:

Ұнат, ұмыт, жыла көңіл қаласа!

Өз-өзіңе тоқтау салма, танымың

Бұзып жарсын ережелер тоғысын!

Пенде қанша пейілі-кең, жаны-мұң,

Жалғап жүрген жүректердің соғысын.

Тек оларға тежеу болған кедергі,

Ол бүгінгі өкініштің айнасы.

Ештеңе де тежемесін сені енді,

Алакеуім адамдардың айласы.

Мақсат жолда ерік берме әттеңге,

Мүмкіндікті сарала да қолдағы.

Тәуекелге баратұғын сәттерде,

Тежегішті баспасаң тек болғаны!

ҮМІТ

Көңілімменен келемін кезіп,

Кешпеген біздер көшені.

Сыр ашпай қойды өлеңім сезіп,

Уақытпен бәрі өшеді.

Ұмытар дедің, ұмытты дедім,

Осы бір сөзден сескеніп.

Әлі де менен үмітті ме едің?

Күттіртіп және кеш келіп.

Қырсық та едім, көнетін болдым,

Мінезді етіп төзімді.

Өлтірмеймін деп, өлетін болдым,

Екеуміз деген сенімді.

Осылай алам өзіңнен үлгі,

Үнсіз кететін бетіңмен.

Махаббатыңды көзіңнен күллі,

Өшіріп алып, өкінгем.

Жүрегім жанып, өртеген ес те,

Қайта ұшып арман, аяңдап алар.

Кезігесің деп ерте ме, кеш пе,

Жылап тұр жаңбыр, аялдамалар.

***

Түңгі қала. Саған анық жай-күйім,

Оныменен ажыратты қай тыйым?

Шыдамымды шытынатып барады,

Сабырыма сәйкес келген сай түйін.

Түңгі көше. Естисің бе, жапырақ?

Сыздап жаным, сағынышым шақырат.

Бағытымның басы-қайғы, қап-қара,

Көз жасымен шайып өтсең, ақыры-ақ.

Түңгі аспан. Түстеріне тұрақтар,

Оған деген айтарым көп, сұрақ бар.

Сынып кеткен суықтығым шығар ол,

Көк жүзінен құлап түскен құрақ қар.

Түңгі нота. Сондай мүңлы жырым бұл,

Ақ жауындай өткінші деп ұғындыр.

Жүрегімнің жағалауы жылап тұр,

Толқындары таппайтұғын тыным бір.

Түңгі өлеңім. Жалғыз аяқ жолымыз,

Арманымының қадамы-мұң, қолы-мұз,

Күн мен түндей түйіспейтін тағдырлар,

Неге ғана түсінбедік соны біз?

...Жалғыз аяқ жолымыз.

ӨлеңМен

Жасырдым сырымды сенен де,

Жүрекке зіл болып жеткен мұң.

Сен мені жақсы адам дегенде,

Өзімді жек көріп кеткенмін!

Жек көрдім барлығын бойымда,

Жек көрдім мінез бен сөзімді.

Мен сенің «жақсы адам» ойыңда,

Сен менің білмейсің өзімді...

Ел маған ашылып, сыр айтса,

Мен оған сынақ деп қарадым.

Жандарын жалқылық мұңайтса,

Тағдырдың жазасы санадым.

Тыңдауды білгенмен, түсіну...

Тым алшақ кетіпті санамнан.

Мендік мұң-жалғыздық, күрсіну,

Қара өлең жолына қадалған.

Қайғы да емес-ау ол аса,

Келемін өмірден ұтылып.

Жат тұрмақ, жан ана жоласа,

Жұмбағым қалатын жұтылып.

Адаммын... жоқ, пенде болармын,

Ақын деп айтатын көлемде.

Мен сондай күмәншіл боп алдым,

Адалмын тек қана өлеңге!

Құз болып мүжілген жардаймын,

Суықпын, сол үшін қиналам.

Мен жырға уақытты арнаймын,

Саған да, оған да қимаған.

Жердегі кез-келген жанды алсаң,

Жандырмақ болады шырағын.

Мұңдасар жан таппай сандалсам,

Өлеңде ең соңғы тұрағым!

Жырыммен жүректі жұбатып,

Түсінген күйімде өлермін.

Қағида біткенді құлатып,

Ұлтым-жыр, руыммен-өлеңмін!

***

Бөлекбаева Әсем Мұхаметқалиқызы 1992 жылы 22 қарашада Қарағанды облысы, Жаңаарқа ауданы, Кенжебай – Самай ауылында дүниеге келген. Қазіргі таңда Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды Мемлекеттік Университеті филология факультетінің ІІ курс студенті. Жастардың интеллектуалды «БОТА» орталығының, «Жыр жаухар» поэзия клубының белсенді мүшесі.

Ойларым

Бағынып келед ойыма ақырын ғалам,
Қыстырып қойып шарасыз тақымын маған.
Мезгілсіз келіп межесін таппай жатады,
Сұңғыла ойларым қонақтай шақырылмаған.

Басқасы түгіл жүрекке ырық бермеген,
Ойыма батсам орғимын қырық кермеден.
Қарсы келгенді қырымен қырып тастайды,
Себебі, менің ойларым құрық көрмеген.

Ойымның төрін билеген қызғаныш сайтан,
Қызғаныш жүрген жер әркез былғаныш лайсаң.
Жүйріктігіне желаяқ ілесе алмаған,
О дүниеге оймен күніне жүз барып қайтам.

Ойларым жайлы сырымды жай ақтармаған,
Сапырылысқан ойлар-ай аяқты арбаған.
Өлеңге нүкте қоям деп көлгірсіп жүрмін,
Бірақ та менің еш жырым аяқталмаған.

Бір ойдан жеріп, бір оймен сан табысамын,
Болса да мейлі дәл қазір арқалы шағым.
Тұңғиық ойдың тереңін түпсіз бойлаймын,
Өле-өлгенше ойыммен арпалысамын.

Мұңдымын…

Мұңдымын…
Тағы да кейпімде мұң бүгін,
Еш мұңсыз өтпеген бір күнім.
Туғаннан өкшелеп қалмайды,
Бірақ- та бір емес кіндігім.

Мұңдымын…
Мұңыммен жалғасқан тірлігім.
Білмеймін, жаралған кім бұрын,
Торғауыт мұң келіп торласа,
Тордағы арыстан сындымын.

Мұңдымын…
Жүрсек те тірлікпен тынымсыз,
Бәрібір мен үнсіз, мұң үнсіз.
Мұндай да бола ма, қызығы –
Жыр жаза алмаймын мұңымсыз.

Мұңдымын…
Мұңнан ба көңілім самарқау.
Таппаймын басар жер, барар тау.
Мұңдарым үсті-үсті үйіліп,
Құрайды бір үлкен жанартау.

Мұңдымын…
Мұңыма оранған мұңлықпын,
Мұңымды жеңбейді кіл мықтың.
Басқасын білмедім, өз мұңым,
Едәуір бөлігі құрлықтың.

Мұңдымын…
Тағы да мұң торлап жүзімді,
Күлкінің ғұмыры үзілді.
Кірпіштеп қалап ем мұңымды,
Күмбез мұң оңай-ақ түзілді.

Мұңдымын…
Беймезгіл мұң бойлап көзімді,
Жырымның көбесі сөгілді.
Мұңнан-ау шамасы,
Қуаныш мәңгіге көз ілді.

Мұңдымын…
Мұң деген мұң боп па тәйірі,
Күлкімнің болмады еш қайыры.
Мұңменен селбесіп күн кешед,
Қазақтың қаракөз шайыры.

Мұңдымын…
24 сағаты тәуліктің,
Мұңынан кетіпті қарғып кім?
Мұң жай ғой, кешпесем болғаны,
Ендігі жай-күйін зарлықтың.

Мұңдымын…
Мұң менің ежелден жолдасым,
Мұңдарым ерімес қорғасын.
Сүйгендер сүйсін тек өзімді,
Мұңымда шаруасы болмасын!

Мұңдымын…
Мұңдарым бір әлем, бір түнек,
Мұңымнан шығуда жыр түлеп.
Өлсем де тұрады-ау қабірімде,
Мұңымның жаңбыры сіркіреп.

Мұңдымын…
Мұңсыздық жараспас шайырға,
Мұңыма ғашықпын байырдан.
Не істесең, оны істе, бірақ та,
Құдайым мұңымнан айырма.

Мұңдымын…
Шын бүгін…
Бәлкім, мен –
Мұңға малынған Жындымын!

Балам...

Түн жарымы…Уақыт жатыр сырғақтап,
Ай шағылып, терезеден тұрды аппақ.
Жағаласып төре түнмен торқаға,
Мен отырмын сәбиімді құндақтап.

Балам сұлу дүниедегі келбеті-ең,
Балам үшін будым бүгін бел бекем.
Мен балама ең әдемі жыр айтып,
Көшкін бұлтқа салып алып тербетем.

Таң қалатын сиқымына естіген,
Мен балама ат мінгізем бестіден.
Ниетпенен ақын жолын берсін деп,
Тұсауын тек ақындарға кестірем.

Өсуіне жатпай-тұрмай алаңдар,
Менің бүгін бауыр етім, балам бар.
Балам үшін отқа түсем, су кешем,
Тоқымқағар жасап тұрам қадамға әр.

Балам үшін таңды ұйықтамай атқызам,
Балама тек өмір балын татқызам.
Оны әлі ешкім қолы жетпеген,
Қиялдағы құс төсекке жатқызам.

Өсіремін баламды еш ұрыспай,
Сын айтылса қабыл алам тырыспай.
Тәуекелді мұрат етем жолына,
Сонда ғана шыңдалады құрыштай.

Маржан сөзден басқа бөрік кигізем,
Бала бетін тек самалға сүйгізем.
Қазағымның қаймағымен суарып,
Бойына тек жақсылықты үйгізем.

Жүрегіне орнатамын күй сандық,
Тұрсын әркез көмейінен күй шалқып.
Салт- дәстүрді санасына сіңірем,
Тұратын ғып қазағымның исі аңқып.

Балам үшін ашық өмір есігі,
Айтпақшы…
«Өлең» оның есімі!

Жүрегімнің әйнегін шытынаттың!

Махаббат – шекер ме, әлде күшәлә ма?
Білмеймін, бәлкім өткір пышақ, ара?!
Тікенектей қадалған оқ көздерің,
Дөп тиді «жүрек» дейтін нысанаға.

Жолшыбай иен даладан ұшыратып,
Жүргендейсің даланың құсын атып.
Сезбейсің-ау, бірақ та кеткеніңді
Жүрегімнің әйнегін шытынатып.

Дәнекер боп сынбауға одан әрі,
Сыйластық аяғыма оралады.
Шытынаған әйнекті бүтіндеуге,
Жүрегімнің қайтейін жоқ амалы.

Уақыт керек сезімім тынғанша көп,
Жеңіл тиер дейсің-ау бұл қаншалық.
Сыйластық та үзілген күні бірақ,
Жүрек-әйнек қалар-ау күл-парша боп,
Жүрек әйнек қалар-ау күл-парша боп…

Сені іздеймін

Сені іздеймін…
Іздеуден еш талмағам.
Қашанғы мен бос үмітпен арбалам?
Түннен қайыр болмаса да меңіреу,
Сыйлар деймін сені атар таң маған.

Күңгірт күнім…
Алдым бұлдыр көк тұман.
Жолықсаңшы үмітіме боп қылаң.
Сені іздеуде сүрлеулерге сүрініп,
Сені іздеуде соқпақтарға соқтығам.

Сыңар іздеу әр жүрекке үрдіс-ақ,
Араларсыз көбеймейтін гүл құсап.
Елең-елең етіп сені іздеймін,
Көкіректің көзіменен дүрбі сап.

Сені іздеймін…
Жалғыздыққа сеп қой ән.
Қашанғы мен жалғыз жүрем деп қоям.
Сені жұтып кетпесін деп қойнына,
Қиялыммен шексіздікке шек қоям.

Сайтан өмір…
Күлкімді де сарқыған,
Дейсің менде қандай төзім, бар шыдам.
Бүгін жоқсың, ертең келіп қаларсың,
Үмітпенен тағы таңға артылам.

Сені іздеймін…
Сезбейді ме соны ішің,
Бәлкім… Бәлкім, жаралғанмын сол үшін.
Ілбіп басып, келем желдің өтінде,
Сағыныштың таптап басып қонышын.

Жаралы жүрек
Жаралы жүрек, жан жадау,
Махаббат менің кеселім.
Үмітті етіп талғажау,
Күдікті күндер кешемін.
Боларын бұлай біліп пе ем,
Сезімге кеттім құнығып.
Шықты ғой әбден сілікпем,
Жүректен әсем жыр ығып.
Дүние дейтін бір кемді,
Түзетіп жөнге салар кім.
Құрытып құрыш діңкемді,
Жылауық пенде саналдым.
Қалыспай көштен жүреміз,
Қалса да төзім тұралап.
Жылап ап сонсоң күлеміз,
Түрегелеміз құлап ап.
Құлағын күннің жүз бұрап,
Басамыз бәсең ой алшаң.
Бәрінен бұрын, мызғып ап,
Жаңа әлемде оянсам!

Ұят

Пендеміз ғой жараланғыш жүрегі,

Жалт – жұлт етіп дүние тұр құбылып.

Несібемнен құр қаламын үнемі,

Ұятымның ыңғайына жығылып.

Ұятыммен ерекшемін басқадан,

Ол алдында жорғалаймын құрдайын.

Тоқ заманда тосырқаумен аш қалам,

Ұятымның бағамын деп ыңғайын.

Ұятымнан әрі аспайды тілегім,

Құдды соған қойғандайын көгендеп,

Сезімімді бүркемелеп жүремін,

Ұятымның ыңғайына көнем деп.

Ар – ұяттан безген бүгін қанша адам,

Армандар - ай, жұлдыздайын жиі ақтың.

Кей сәттерде күлкімді де томсарам,

Ыңғайына жүгінем деп ұяттың.

Өмір сүрем танбай осы қалпымнан,

Ұяңдығым – ілгенім бе ұядан.

Бәлкім, қымбат санағаннан алтыннан,

Ұялмайтын жерлерде де ұялам.

P.S. Ұяты жоқ адам, сірә, оңар ма?

Дөкейлерің ұятты аттап жүр әні.

Мардымы жоқ болса да арман, соларға –

Ұят бөліп бергім келіп тұрады...

Әттең...

***

Маған лайық болмыс емес құр жүрмек,

Өтіп жатыр сансыз айлар, жыл жүрдек.

Жұлдыздарға байлап қойған үміттер,

Сөніп жатыр күндер санап бір – бірлеп.

Сан сұрақтар жауап таппай сенделед,

Жанға батты, өмір неткен кермеек ед.

Өзім - өз боп бұлтқа жазған арманым,

Сіңіп кетті жаңбырменен жерге кеп.

Сөнген арман қайта жанып келмес, ұқ!

Жүріп келем келер күнмен селбесіп.

Жапыраққа жазған жалғыз тілегім,

Үзілді де, кете барды желге ұшып.

Барлығына төзер жаным тірмізік,

Жүрегімде бір арман бар – бір қызық.

Орындалмай жатса оны ап кетем,

Өзімменен қара жерге кіргізіп.

***

Сезімдер таппады – ау жарасын,

Жалған – ай, сан мәрте құбылған.

Асқақ ең күн сайын барасың,

Төмендеп Музалық тұғырдан.

Қолыңмен басқарар жоқ перне,

Емес қой бұл өмір қалыпты.

Сен гүлін таптаған бөктерге,

Басқа гүл қауызын жарыпты.

Қамшыдай қысқа бұл ғұмырда,

Жыр жазам таппаған түк арна.

Бір күні сен түскен тұғырға,

Басқа жан өрмелеп шығар ма?!

Жел айдап, бір жерге жиылып,

Түзбесі белгілі құмдар тау.

Маңымда жандар жүр үйіліп,

Дәл сендей болмайды жырға арқау.

Сыймаған адамдық пішінге,

Адасам ойлардан шылаған.

Өлеңім өрлеуі үшін де,

Болуы заңдылық бір адам!

***

Отыз тістен шыққан сөз отыз рулы елге тарайды

Бұлдаған емен әуелден көп ізгі ісімді,

Аңдайтын болдым бүгіннен сөзім, тысымды.

Өзіндік сырды өзгеден естігенімде,

Кешір, аяусыз қарғадым отыз тісіңді.

Қақпағы кетіп, қашқандай құты заманның,

Беймезгіл шақта ұяттың отына жандым.

Өзіңе ғана өзеуреп айтқан сырымды,

Жаныма батты білгені отыз адамның.

Пенде емеспіз бе қытымыр қысқа да төзген,

Бірақ та жаның түршігер ұстара сөзден,

Қуыстанамын сырымды біліп алғандар.

Қарап тұрғандай кінәлап, күстана көзбен.

Пәкене екен мені ессіз арбаған шынар,

Өсек дегеннің емес-ау салмағы ар шыдар.

Ол жайлы аздап басқаға сыр ашқанымда,

Менің де отыз тісімді қарғаған шығар.

Сенімсіздіктей жоғалар көлеңке қашан,

Сенімсіздікпен бел менен белеңге басам.

Сен мені сатып, сыртымнан пышақ ұрғансың,

Сол күннен бері сырымды өлеңге ашам.

Санада үміт телміріп, күдік талады,

Сыр ашар жүрек бәріне құлыпталады.

Өлеңім бірақ дәл сендей өсекші емес,

Айтарын айтып, айтпасын бүгіп қалады.

Рахмет, Өлеңім!

Бәсіре

Өмірімді келмей қалпынан әсірелегім,

Көндігіп келем болмасын бәсіне ненің.

Жиендік жасап тағдырға тұтқиылынан,

«Өлең» дейтұғын бестіні бәсіреледім.

Ормандай ойдан кетеді адасып адам,

Тағдырға түсіп қалауым, «нағашылағам».

Адамнан қайыр күтпейтін түлкі ғұмырда,

Көрерсің әлі, өлеңмен жарасып алам!!!

Тағдырым мұны ен салып, еншілеп берді,

Куәгер қылып бұл жайға елші - көктемді.

Қара қылыңды қақ жармай тыншымақ емен,

Бәсіре – бесті шабусыз тершімек пе енді?!

Түгел болса да бұл жолда жарақ – құрығым,

Арқалау қиын соғуда жауаптылығын.

Кеңістігіне өлеңнің сермермін құлаш,

Бағынбай белгі үніне сағат тілінің

Иектеп Күнді, қалаймын сезімнен ірге,

Жан емес едім өмірдеен безінген мүлде.

Ажаладан белгі келген күн бәсіре жырды,

Өлтіріп алмасам жарар өзіммен бірге!